“Esnek tasarımı sayesinde hidrojen itkili fırlatma sistemi farklı boyutlardaki mühimmatlar için de konfigüre edilebilmektedir.”
Mehmet Ali Kula
Hidrojen, periyodik tablodaki ilk sırada bulunan elementtir. Standart sıcaklık ve basınç altında renksiz, kokusuz, metalik olmayan, tatsız, oldukça yanıcı ve H2 olarak bulunan bir diatomik gazdır. 1,00794 g/ mol’lük atomik kütlesi ile tüm elementler arasında en hafif olanıdır. Hidrojenin adı, Yunancada “su oluşturan” anlamına gelen ὑδρογόνο’dan (idrogono) kelimesinden gelir. Hidrojen, yanıcı bir elementtir ve depolanması sıvı olarak yapılır.
Hidrojen’in bu özelliğinden dolayı Hindenburg kazası gerçekleşmiştir. Hindenburg kazasında hidrojen ile uçan zeplin havada alev almaya başlamıştır. Bu olaydan sonra zeplinlerde helyum kullanılmaya başlanmıştır. Hidrojen zehirsiz ve havadan 14.4 kat daha hafif bir gazdır. Hidrojen bir yakıt olarak incelendiğinde güneş ve diğer yıldızların termonükleer tepkimeyle vermiş olduğu ısının yakıtı evrenin temel enerji kaynağıdır ve bilinen tüm yakıtlar içerisinde birim kütle başına en yüksek enerji içeriğine sahiptir. Daha basit bir şekilde ele almak gerekirse 1 kg hidrojen, 2.1 kg doğalgaz veya 2.8 kg petrolün eşdeğeridir
Yenilikçi Yaklaşımlar Hydro-GIDS Hidrojen ile Fırlatma çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 15′inci sayısında.
Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Hidrojenin diğer yakıtlardan önemli bir farkı, güneş veya rüzgâr enerjisinin yardımıyla sudan üretilebilmesi ve kullanıldığında tekrar suya dönüşebilmesidir. Bu özellik hidrojenin herkesin üretimine ve kullanımına açık bir yakıt olmasını sağlamaktadır. Bu sebeple hidrojen, otomobiller, roketler, elektrik üretim tesisleri gibi yerlerde kullanılmaktadır. Savunma sanayiinde ise hidrojen yakıtlı zırhlı araç konsepti ve hidrojen fırlatma sistemleri üzerine çalışılsa da hidrojen dolum sistemlerinin olgunluk seviyesinden dolayı bu tür sistemler dünyada birkaç ülke tarafından ürünleştirilebilmektedir.
Hidrojen ile Fırlatma Nedir ve Hangi Avanjatları Sağlar?
Hidrojen fırlatma sistemi, hidrojen atomu ve oksijen atomunun tepkimesi ile oluşan enerjiyi kullanmaktadır. Bu sistemde çıkan enerji tüpte bulunan sisteme itki verir ve onun tüpten fırlamasını sağlar. Ek olarak tepkimenin gerçekleşmesi için hidrojen ve oksijenin sıvı halde olması gerekmektedir. Sıvı halde olmalarının nedeni ise iki elementinde daha düşük hacimde olmalarıdır. Oluşan tepkime 2H2 (Sıvı)+O2 (Sıvı)2H2 O+Enerji olarak basite indirgenebilir. Günümüz hidrojen ile roket fırlatma sistemleri bu şekilde çalışsa da Gürbağ Savunma tarafından geliştirilen Hydro-GIDS, suyu düşük enerjilerle elektroliz ederek hidrojen ve oksijen atomlarına ayırmaktadır. Daha sonrasında bahse konu bu atomlar, tekrar tepkimeye sokularak fırlatma için gerekli enerji sağlanmaktadır.
Hidrojen ile fırlatma sistemleri, konvansiyonel sistemlere kıyasla birtakım avantajlara sahiptir. Hidrojen ile fırlatmadaki ilk avantajlardan biri kullanım kolaylığı ve güvenliğidir. Fırlatma sırasında herhangi bir patlayıcının bulunmaması, bahse konu sistemi kullanıcı açısından daha güvenilir kılmaktadır. Ayrıca patlayıcılı itki sistemleri yerine hidrojen kullanıldığı için aynı tüp birkaç kez kullanılabilmektedir. Yaşanan tepkime sonucunda ortaya atık olarak suyun çıkması ise sistemin bakımını kolaylaştırmaktadır.
Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı
ALINTI KAYNAK: https://www.defenceturk.net/yenilikci-yaklasimlar-hydro-gids-hidrojen-ile-firlatma